Als je in je vroege babytijd al het contact met je eigen moeder kwijt bent geraakt (fysiek, geestelijk, emotioneel; ze was er niet), dan heb je als volwassene een taak om los te komen uit de symbiose. Want ja, wat je als baby/kind niet door hebt gemaakt, zit alsnog te wachten om doorleeft te kunnen worden.
In de basis hebben we allemaal de behoefte aan autonomie, dus vroeger of later zal je ook uit de symbiose moeten komen om die autonomie werkelijk mee te maken.
Het zou kunnen dat je denkt: ja, ik zat in een symbiotische relatie, en nu ben ik ermee gestopt… dus ik ben klaar! En dan ontdek je in de volgende relatie, dat je helemaal afhankelijk bent van de veiligheid die de persoon aan jou biedt of dat je hunkert naar de huidgeur van de andere persoon en kan je slecht zonder hem/haar slapen. Of dat je geen zeggenschap hebt over je eigen tijdsbesteding, je lichaam, je voorkeur.. Of misschien beleef je bij een tantratraining dat het voor jou helemaal fantastisch is om 24u lang met een andere persoon in een jurk te leven: samen te eten, plassen en slapen…Je zou het eigenlijk nog veel langer willen! En misschien heb je al langer geleden besloten om te stoppen met andere mensen te helpen en alsmaar voor de andere er te zijn en zit je opgesloten met een gevoel van wrok in je buik, maar dat laat je naar buiten niet merken en blijf je 'gewoon doen'.
Uit mijn eigen ervaring kan ik zeggen dat: het groei proces uit de symbiose langer duurt dan de meeste mensen verwachten en dat het pijnlijker en moeilijker is dan de meeste mensen verwachten.
Want symbiose gaat over dat je in je identiteit vergroeid bent met de ander. En niet alleen met de ander, maar met de hele omgeving. Je bent ingebed in de omgeving en niet/zeer weinig in jezelf. En daarnaast is het zo, dat je leven dan ook zo ingericht is dat het constant deze structuur ondersteund en voedt: het is soms hard werken, maar het gaat prima zo! Want eigenlijk zonder de ander kun je niet zo goed functioneren; maar soms weet je het niet eens. Je gaat het niet zomaar los laten want dat is gelijk aan het verlies van je levensbron – de ervaring van de baby die jij, volwassene, blijft als een plaat door draaien.
Het los laten ervan betekend een intens gevoel van angst aangaan dat door verschillende gebeurtenissen getriggerd kan worden (relatie breuk, geld verlies, ontslag, dood van iemand, maar ook meditatie op een diepere laag, lijfwerk, tantra oefeningen).
Jammer genoeg gaan mensen tegenwoordig al snel naar de huisarts en krijgen ze antidepressiva of antipsychotica voorgeschreven. Want de intensiteit van gevoelens die ze ervaren is idd voor hun zelf niet te verklaren en voor de omgeving ook niet. In de afgelopen tijd heeft psychologie zo een belangrijke rol gespeeld dat mensen nog maar weinig weerbaarheid en vertrouwen hebben om de eigen intensiteit van binnen te leren kennen.
Uit de symbiose bewegen brengt vaak veel chaos is de relaties (in een heel gezin), want op het moment dat de persoon los breekt uit de symbiose, hebben alle mensen die ermee vergroeid zijn er last van! En de persoon zelf voelt dat als eerste en draagt de grootste last… of niet: misschien is de persoon die uitbreekt overweldigd door het gevoel van levenslust en maakt gepassioneerd de keuze om voor zichzelf te leven, ongeacht wat er met de andere (gezinsleden) gebeurt…
Mensen met veel symbiose voelen en uiten vaak veel dankbaarheid aan alles en iedereen om zich heen. In de kern is er nog steeds het besef dat de ander de verlenging van zichzelf is. En dan is het heel begrijpelijk dat er veel liefde en dankbaarheid stroomt naar de ander. Precies wat de baby’s voelen naar de moeders. Mensen met symbiose uiten hun dankbaarheid en menen dat vanuit hun hart, maar er is geen besef dat de anderen in hun autonomie staan en op zichzelf functioneren (en dat dankjewel niet nodig hebben, want ze zijn er gewoon op de aarde voor zichzelf). Mensen met symbiose kunnen het niet waarnemen omdat ze zelf nog niet in hun eigen autonomie staan.
Een van de kenmerken van symbiose en de confrontatie ermee is dat er boosheid opkomt als iemand je een symbiotisch mens/persoon noemt of aanduidt dat je in een symbiotische relatie bent. Toen ik het van mijn opleidingsmaatjes hoorde over mijn symbiotische buddyschap met een andere studente voelde ik ook zo een reactie in me opkomen: rrr!..ik was boos van binnen en die opmerking liet me lange tijd niet los. Tot dat ik uitgezocht had hoe het zit en dat het waar is (was 😊 ). Maar de buddyschap was nog best makkelijk in vergelijking wat er dan tussen soulmates gebeurd.. Dat was pas heftig!...pfff…Maar ja, daar kan ik een andere keer over schrijven.
Voor nu wil ik nog met jullie de concrete stappen delen die er zijn om uit de symbiose te komen. Ze zijn zo mooi beschreven in de boek van Piet Weisfelt “Nestgeuren” (een aanrader!):
1) Bewust worden van je eigen situatie
2) Verwerken van relevante informatie
3) Ervaren van eigen grenzen
4) Stoppen met gevoelens en gedachtes lezen (deze zijn zo belangrijk voor alle coaches en hulpverleners!)
5) Het erkennen van eigen kwaliteiten
6) Het opgeven van symbiotische uitnodigingen
7) Het oplossen van gevoelens van angst, woede, schuld en wrok
8) Het accepteren van existentiële eenzaamheid
9) Als autonoom wezen contact aangaan
10) Op autonome wijze herstellen van de ouder relaties.